درباب واقعیت‌های منطقی: واقع‌گرایی دربارۀ رابطۀ نتیجۀ منطقی

پارادوکسهای منطقی

پارادوکس های منطقی یک عبارت یا یک جمله خود ارجاع معیوب اند که هم فرض صدق آن مستلزم تناقض است و هم فرض کذب آن. لذا از آنجا که پارادکس های منطقی درستی مهم ترین تئوری های منطقی و فلسفی مانند تعریف خبر به صدق و کذب پذیری، نظریه مطابقت در صدق، قاعده امتناع تناقض و نظام منطق دوارزشی ارسطویی را زیر سوال می برد، پیداکردن راه حل مناسب برای آن همواره یکی از مهم ترین دغه دغه های منطق دانان مسلمان بویژه د...

ارزش منطقی تعریف رسمی

تعریف در منطق سنتی به حد و رسم تقسیم می‌شود و حد بنا بر دلایلی دور از دسترس دانسته می‌شود. بنابراین، ‌‌آن‌چه مقدور است ‌‌تعریف رسمی است. اما تبیین چیستی و شرایط رسم ‌‌مشکلاتی را پدید آورده است. نتیجه این‌که رسم به سرنوشت حد گرفتار شده است و نشان داده می‌شود که فاقد ارزش منطقی و معرفت‌شناختی است. به‌ نظر می‌رسد می‌توان در چهارچوب سنت منطق سینوی به بازسازی رسم پرداخت که لازمه‌اش ‌‌بازنگری در تعری...

تبیین منطقی دلیل قضایی

در مورد دلیل قضایی مباحث بسیار زیادی در نظام های گوناگون حقوقی هم در بخش مدنی و هم کیفری تحت عنوان ادله اثبات دعوا طرح گردیده است. با این حال، هنوز ابهام های زیادی در بحث ادله قضایی مشاهده می شود. رفع پاره ای از این ابهامات با تبیین منطقی دلیل قضایی ممکن است. در این راستا، ابتدا باید به تعریف دلیل قضایی و منطقی پرداخت تا معلوم گردد که ماهیت دلیل قضایی نیز از نقطه نظر ماهوی همانند هر نوع دلیل من...

تحلیل منطقی قضایای ثلاث

غرض از نگارش نوشتار حاضر، ارائه‌ی تحلیلی مستدلّ و مستند از دو طبقه‌بندی مهم منطقی است؛ یکی تقسیم قضیه‌ی مسوّره به حقیقیه و خارجیه و دیگری تقسیم قضیه‌ی حملیّه‌ی موجبه به حقیقیه، خارجیه و ذهنیه. تداخل این دو طبقه‌بندی به دلیل اشتراک در عنوان، در طول تاریخ موجب بروز اشکالات و ابهامات متعددی در فهم علم­شناسی قدما شده است. در پژوهش حاضر، با اشراف بر تطوّر تاریخی هر دو طبقه‌بندی و با اخذ روی­آوردی منطقی ...

بررسی منطقی تعارضات اخلاقی

این تحقیق به ارتباط میان منطق و اخلاق می‌پردازد و تعارض تکالیف را به‌منزلة مبحثی اخلاقی بررسی منطقی می‌کند. منطق ‌تکلیف ‌استاندارد که از ابتدا به منظور بررسی گزاره‌های اخلاقی بنا شد، نمی‌تواند بیان درست و دقیقی از تعارض میان تکالیف داشته باشد. بنابراین منطق‌های جدید تکلیفی بنا شده‌اند تا بتوانند موقعیت تضاد میان تکالیف را به طور صوری بیان کنند. در این میان منطق‌های تکلیف فسخ‌پذیر و به طور خاص ...

تحلیل منطقی- معناشناختی «برهان»